223 SQUADRON

Link naar foto's 223Sq

223Sq zette de traditie voort van de 2e Afdeling van de 1e Vliegtuiggroep van de Militaire Luchtvaart van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (2 VL.G. I ML-KNIL). Deze eenheid vloog tijdens de Japanse invasie van Nederlands-Indië in 1941/1942 operaties met de Martin 139 WH-3 bommenwerper vanaf het vliegveld Samarinda II te Oost-Borneo.

223Sq werd op 20 juni 1959 geformeerd als D-squadron van 1GGW te Fort Bliss (USA) onder commando van Kap Hesdahl. In september 1959 werd de opleiding van het personeel van het latere 223Sq afgesloten met het afvuren van twee NIKE Ajax en één NIKE Hercules missiles. Het personeel keerde daarop terug naar Nederland en werd ondergebracht op Kamp Holterbroek te Eibergen, waar het squadron formeel op 1 november 1959 werd opgericht. In februari 1960 vertrok een deel van het personeel naar Handorf. Per 1 mei 1960 werd het C-D Squadron opgericht te Rheine waar het werd gelegerd in de Damloup Kaserne. Hier kon echter nauwelijks geoefend worden.

Vanaf 13 juni 1960 droeg de van het D-squadron afgesplitste ‘Opleidingsschool GW NIKE’ zorg voor de opleidingen van nieuw personeel, daarbij gebruikmakend van een leslokaaltje op een zolder in de Damloup Kaserne en de wapensystemen van het C en D-squadron aldaar. Eind 1964 kwam er een eind aan de opleidingstaak van de Opleidingsschool; de opleidingen werden vanaf dan door de Luchtmacht Elektronische en Technische School (LETS) te Schaarsbergen verzorgd.

In oktober 1961 werden de operationele stellingen te Rheine-Bentlage betrokken, waarna het squadron in november 1961 als operationele eenheid aan de NAVO werd aangeboden. De oplevering van het eigen kampement vond pas in november 1963 plaats. Op 1 augustus 1964 kreeg het squadron het nummer 223 toegewezen, omdat al was voorzien dat het squadron deel zou gaan uitmaken van 2GGW. Dat gebeurde uiteindelijk op 13 oktober 1966. In de officiersmess bleef echter het bord met opschrift ‘ER IS MAAR 1 GGW’ hangen, totdat dit op 9 december 1970 door personeel van 1GGW uit Handorf werd buitgemaakt. In april 1965 vond een eerste systeemmodificatie plaats, uitgevoerd door personeel van GTMGW. 223Sq ontving het ‘Improved Hercules’ systeem #1055, waarmee het in mei 1965 weer operationeel werd. Tussen 1 juni 1970 en 7 juli 1971 maakte het 222Sq uit Nordhorn als ‘222 Vlucht’ deel uit van 223Sq.

In maart 1968 arriveerden de Amerikaanse custodians van het D-team van 508th US Army Artillery Detachment ter voorbereiding op de nucleaire taak van het squadron. De nucleaire taak van 223Sq duurde niet lang; tussen 18 en 20 december 1974 werden de nucleaire ladingen alweer afgevoerd omdat 223Sq als conventionele eenheid deel zou gaan uitmaken van 12GGW. Op 24 december 1974 nam het squadron afscheid van de bij haar ingedeelde custodians.

Vanaf 15 mei 1975 maakte 223Sq deel uit van 12GGW. Het 223Sq is daarmee het enige squadron dat deel heeft uitgemaakt van zowel 1, 2 als 12GGW. Bij de NATO Tactical Evaluation (TACEVAL) van 1976 behaalde 223Sq het maximaal haalbare resultaat en werd daarvoor door onderscheiden met de Commander Allied Air Forces Europe (COMAAFCE)  ‘Letter of Approbation’.

In 1977 voerde Nederland de zomertijd in, Duitsland echter niet. Vanwege het vele grensoverschrijdende (school)verkeer vanuit Rheine (en Schöppingen) voerden deze twee eenheden als enige binnen 12GGW de Nederlandse tijd. Deze situatie bestond ook in 1978.

In 1982 werd het squadron versterkt met twee nabij-luchtverdedigingssystemen (bestaande uit een FLYCATCHER radar en drie 40L70 kanonnen) waarvan de eerste op 30 juni 1982 operationeel inzetbaar werd verklaard. Op 9 juli 1982 werd bekend gemaakt dat 12GGW in de komende jaren stapsgewijs zou worden opgeheven. Op 2 november 1982 werd duidelijk dat 223Sq al in 1984 zou sluiten. Op 29 maart 1984 werd onder leiding van de squadroncommandant de laatste crewdrill uitgevoerd, waarna het squadron werd gedeactiveerd. Op 22 juni 1984 vond de sluitingsceremonie plaats, waarna het squadron op 29 juni werd opgeheven..

ASP scores

Commandanten 223Sq

Link naar foto's 223Sq

Link naar Squadron dagboeken 223Sq

Geraadpleegde bronnen:

• R. Nederlof: Blazing Skies (2002), Sectie Luchtmachthistorie/Sdu,  ISBN 90 12 09678 2
• Q. van der Vegt: Take-off (2013), Nederlands Instituut voor Militaire Historie/Boom, ISBN 9789461055705
• P.E. van Loo, S. Maaskant, D. Starink en Q. van der Vegt: Verenigd op de grond, daadkrachtig in de lucht (2017), Nederlands Instituut voor Militaire Historie/Boom, ISBN 9789089537027
• Squadron dagboeken 223Sq (NIMH)