12e GROEP GELEIDE WAPENS

Link  naar foto's 12GGW

De 12e Groep Geleide Wapens (12GGW) werd op 15 mei 1975 opgericht te Hesepe onder commando van Kolonel Hengsdijk. De oprichting van 12GGW was een uitvloeisel van de Defensienota 1974 waarin o.a. werd besloten tot opheffing van 1 en 2GGW en vier van de acht NIKE-squadrons. De resterende squadrons, 118Sq te Vörden, 120Sq te Borgholzhausen, 220Sq te Schöppingen en 223Sq te Rheine maakten nu deel uit van 12GGW. Het Groepshoofdkwartier kwam op de voormalige locatie van de Groep Techniek en Materieel Geleide Wapens (GTMGW) te Hesepe, het Groepsoperatiecentrum (GOC) van het voormalige 1GGW te Vörden werd nu het GOC van 12GGW. Door de opheffing van vier squadrons kon het bestand aan missiles voor de resterende squadrons worden uitgebreid naar 33. Voor 118, 120 en 220Sq betekende dit een mix van 10 nucleaire en 23 conventionele missiles. 

De reorganisatie ging gepaard met personeelsverplaatsingen. Om de integratie te bevorderen werd direct gestart met een serie oefeningen. Het bekende operationele tempo keerde al snel terug. Oefeningen, (NAVO-geleide) evaluaties en oefenalarmeringen waren aan de orde van de dag. Een jaarlijks hoogtepunt vormde de Annual Service Practice (ASP) op de NATO Missile Firing Installation (NAMFI) te Kreta. Hierbij werd het squadron geëvalueerd op het uitvoeren van checks & drills en het daadwerkelijk afvuren van een missile.

In 1978 kwam een einde aan de Anti Tactical Ballistic Missile (ATBM)-rol die 118Sq sinds 1967 had en werd dit weer een 'normaal' luchtverdedigingssquadron. In 1980 werd bij 120 en 223Sq de High Power Acquisition Radar (HIPAR) ingevoerd. 118 en 220Sq beschikten al over deze radar omdat de HIPAR oorspronkelijk als groepsradar voor de GOCs was bedoeld en de GOCs zich op deze locaties bevonden. Tussen 1980 en 1983 werd een ingrijpende modificatie uitgevoerd op het NIKE-systeem. Onder andere werd de analoge wapensysteemcomputer vervangen door een digitale. 

Door het ontbreken van tactische mobiliteit en de lage vuursnelheid was het NIKE-systeem in tactisch opzicht verouderd. In de VS was inmiddels het SAM-D systeem in ontwikkeling, dat later bekend zou worden als PATRIOT. Nederland had belangstelling voor dit systeem als opvolger voor de NIKE. Maar als altijd was de financiële afdekking van zo'n investering problematisch. Als oplossing werd gekozen om de NIKE-squadrons vervroegd uit te faseren, 12GGW op te heffen en de PATRIOT bij 3 en 5GGW in te voeren. In juli 1982 werd het personeel van 12GGW geïnformeerd dat tussen 1983 en 1988 de NIKE-squadrons zouden worden opgeheven. 120Sq zou in 1983 worden gedeactiveerd, gevolgd door 223Sq in 1984, 220Sq in 1987 en tot slot 118Sq in 1988. Op 30 september 1987 vuurde 118Sq de laatste Nederlandse NIKE Hercules af te NAMFI, op 31 maart 1988 werd 118Sq gedeactiveerd. Op 1 april 1988 werd 12GGW opgeheven en in juli 1988 waren alle voormalige 12GGW-locaties ontruimd. Alleen Vörden bleef nog een jaartje in gebruik als thuisbasis voor 503Sq (PATRIOT), aangezien hun site te Reinsdorf nog niet verbouwd was voor het nieuwe wapensysteem.

Commandanten 12GGW

De squadrons van 12GGW worden beschreven onder 1 resp. 2GGW.

Link  naar foto's 12GGW

Geraadpleegde bronnen:

• R. Nederlof: Blazing Skies (2002), Sectie Luchtmachthistorie/Sdu,  ISBN 90 12 09678 2
• Q. van der Vegt: Take-off (2013), Nederlands Instituut voor Militaire Historie/Boom, ISBN 9789461055705
• E. van Loo, S. Maaskant, D. Starink en Q. van der Vegt: Verenigd op de grond, daadkrachtig in de lucht (2017), Nederlands Instituut voor Militaire Historie/Boom, ISBN 9789089537027