119 SQUADRON

Link naar foto's 119Sq

Link naar Squadron dagboeken

Het 119Sq zette de tradities voort van 19Sq Netherlands East Indies Transport Squadron  van de Militaire Luchtvaart van het Koninklijke Nederlands-Indische Leger (ML-KNIL), dat in 1944 in Brisbane (Australië) werd opgericht. Dit squadron vloog tussen 1944 en 1949 transporttaken uit. Eind 1944 kwam het squadron onder Australische bevel en werd omgedoopt tot 19 Transport Squadron, Royal Australian Air Force. Het squadron vloog met C-47 'Skytrain/Dakota' en C-54 'Skymaster' transportvliegtuigen, alsmede omgebouwde B-25 'Mitchell' bommenwerpers.

119Sq werd op 1 augustus 1959 geformeerd als B-squadron van 1GGW te Fort Bliss (USA) onder commando van Kap Minnaard. Na verplaatsing via Nederland werd het squadron formeel opgericht op 1 november 1959 te Eibergen. Begin 1960 arriveerden de eerste kwartiermakers van 119Sq op de nieuwe standplaats Münster-Handorf, een voormalig Luftwaffe vliegveld. Na noeste arbeid werd 119Sq op 10 oktober 1961 het eerste Nederlandse (en NAVO) operationele NIKE-squadron en werd formeel onder bevel van de NAVO gesteld. Daarna werd het leven beheerst door de opgedragen paraatheid; de status. Dat de status zeer serieus werd genomen bewijst een aantekening in het squadron dagboek uit november 1962: “SM 'X' kan niet trouwen omdat er geen vervanger voor zijn nachtdienst is”.

In 1963 komen de eerste rijkswoningen beschikbaar. Op 1 augustus 1964 werd de benaming 119Sq toegekend aan het squadron. Wegens de behaalde operationele resultaten, waaronder de 'all time highest score' van 99,8% voor een Nederlandse NIKE-eenheid bij een Annual Service Practice (ASP, een life firing), ontving 119Sq in april 1968 de Commando Luchtverdediging (CLV) Paraatheidstrofee. Nadat in maart 1967 een team van het 509^th US Army Artillery Detachment (USAAD) aan 119Sq was toegevoegd, volgde op 25 juni 1968 de levering van de nucleaire warheads. In februari 1972 was 119Sq wederom de trotse winnaar van de CLV Paraatheidstrofee.

Op 9 juli 1974 kwam een delegatie van opperofficieren van de luchtmachtstaf in Handorf de mededeling doen dat o.a. 119Sq zou worden opgeheven, echter niet “nadat het personeel reeds middels de ochtendbladen op de hoogte was gebracht”. Op 14 mei 1975 viel het doek voor 119Sq.

119Sq maakte echter een herstart: op 4 december 1981 werd het Actieve Luchtverdedigings (ALVD) squadron van de Vliegbasis Leeuwarden ombenoemd in 119Sq. Het squadron is dan uitgerust met de HAWK en de FLYCATCHER/40L70 wapensystemen en had als taak de lokale luchtverdediging van de vliegbasis. Naast de operationele taak op de vliegbasis nam 119Sq ook deel aan oefeningen in het buitenland, zoals de oefening TACPOL in Noord-Duitsland. In juni 1983 werd de HAWK- apparatuur op PIP-I standaard gebracht en later op PIP-II standaard. In 1995 werd 119Sq opgeheven als zelfstandig squadron. De luchtverdediging werd als Objectluchtverdedigingsvlucht (OLVD) opgenomen in het 630 (Grondoperatiën/GRO) Sq. Naar aanleiding van de Defensienota 1999 werd op 1 april 2000 de luchtverdedigingstaak op Vliegbasis Leeuwarden afgestoten.

ASP-scores

Commandanten 119Sq

Link naar foto's 119Sq

Link naar Squadron dagboeken

Geraadpleegde bronnen:

• R. Nederlof: Blazing Skies (2002), Sectie Luchtmachthistorie/Sdu,  ISBN 90 12 09678 2
• Q. van der Vegt: Take-off (2013), Nederlands Instituut voor Militaire Historie/Boom, ISBN 9789461055705
• E. van Loo, S. Maaskant, D. Starink en Q. van der Vegt: Verenigd op de grond, daadkrachtig in de lucht (2017), Nederlands Instituut voor Militaire Historie/Boom, ISBN 9789089537027
• Squadron dagboeken 119Sq (NIMH)